Lessuggestie: surrealisme in beeld – van kunstanalyse tot digitale creatie

Het leerplan voor de studierichting Grafische Technieken binnen de dubbele finaliteit vraagt om een geïntegreerde aanpak waarin technische vaardigheden, artistiek inzicht en reflectie samenkomen en waarbij een combinatie van leerplandoelen aan bod komt. Deze lessuggestie sluit hier naadloos bij aan, via één betekenisvolle, creatieve opdracht.
Surrealisme spreekt al generaties lang tot de verbeelding. Het is een kunststroming waarin dromen, absurde combinaties en vervreemdende beelden centraal staan — een wereld waar logica even op pauze staat. In deze lessuggestie duiken leerlingen in de wondere wereld van surrealistische kunst. Ze analyseren werken van kunstenaars als René Magritte en Salvador Dalí en ontrafelen hoe deze beelden opgebouwd zijn. Daarna maken ze de sprong naar het heden: ze ontwerpen hun eigen surrealistisch beeld met behulp van digitale beeldbewerking. Daarbij houden ze rekening met fotografische aspecten en passen ze opmaakstijlen toe om hun ideeën vorm te geven. Zo maken ze niet alleen kennis met een fascinerende kunststroming, maar ontdekken ze ook hoe ze zelf met beeld kunnen communiceren, verwonderen en verrassen.

"Dromen in pixels: Surrealisme heruitgevonden"

sla link op in klembord

Kopieer

Leerlingen analyseren het surrealisme (met focus op Salvador Dalí en René Magritte) en creëren daarna een eigen surrealistisch beeld met Photoshop© of een gelijkaardig programma. Hierbij hanteren ze specifieke fotografische principes (compositie, belichting, contrast) én passen ze digitale stijlen toe via opmaakparameters (kleurgebruik, typografie, filters).

Doel van de les

sla link op in klembord

Kopieer

Na deze les kunnen de leerlingen een gekozen kunststroming analyseren, eenvoudige digitale beelden creëren die de kenmerken van deze stroming visueel interpreteren rekening houdend met fotografische aspecten en vormvereisten, en deze beelden presenteren in een digitale output met behulp van gestructureerde opmaakstijlen.

Aangehaalde leerplandoelen

sla link op in klembord

Kopieer

  • LPD 15: De leerlingen realiseren eenvoudige digitale beelden rekening houdend met fotografische aspecten en vormvereisten.
  • LPD 24: De leerlingen analyseren kunstuitingen uit verschillende stromingen, periodes en samenlevingen.
  • LPD 19: De leerlingen vertalen de opmaakparameters naar stijlen voor grafische en digitale output.

Nodig

sla link op in klembord

Kopieer

  • Computers met beeldbewerkings- en opmaaksoftware.
  • Toegang tot internet voor onderzoek en inspiratie.
  • Voorbeelden van kunstwerken uit verschillende stromingen.
  • Smartphones of digitale camera's. 
  • Eventueel: gebruik van AI-beelden via Adobe Firefly© of DALL·E© voor leerlingen zonder eigen foto’s. 

Lesverloop

sla link op in klembord

Kopieer

Les 1: Analyse en planning (50 min)

sla link op in klembord

Kopieer

1. Inleiding (10 min)

  • Kort klassikaal gesprek: “Wat betekent surrealistisch volgens jou?”
  • Inspiratievideo bekijken
  • Reflectievragen:
    • welke beelden spraken je aan?
    • wat maakt iets “onwerkelijk” of “surrealistisch”?

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. Je hebt hiervoor geen toestemming gegeven.Klik hier om dit alsnog toe te laten.

2. Kunstanalyse (15 min)
Leerlingen werken in duo’s met een analysefiche (zie Downloads) rond werken van:

  • Salvador Dalí (bv. The Persistence of Memory);
  • René Magritte (bv. La Trahison des images).

3. Brainstorm eigen ontwerp (20 min)

  • Individuele schets of mindmap: “Wat zou jouw eigen surrealistisch beeld zijn?”
  • Bepaal:
    • hoofdelementen (objecten, landschappen);
    • kleurenschema;
    • fotografische elementen (licht, scherpte, contrast);
    • digitale stijlen: welk filter of opmaak wil je gebruiken?
  • Invullen van creatief werkblad (zie Downloads).

Les 2: Creatie en presentatie (50 min)

sla link op in klembord

Kopieer

1. Opmaak en realisatie (35 min)

  • Leerlingen creëren hun digitaal surrealistisch beeld met behulp van beeldbewerkingssoftware:
    • gebruik van eigen foto’s of rechtenvrije beelden;
    • toepassing van opmaakparameters (kleurfilter, typografie als ze tekst toevoegen, lay-outregels);
    • compositie moet surrealistisch aandoen, met aandacht voor balans en visueel ritme.
2. Mini-presentatie en peer-feedback (10 min)
  • Enkele leerlingen tonen hun beeld aan de klas.
  • Medeleerlingen geven feedback op:
    • surrealistisch effect;
    • technische afwerking;
    • creativiteit.
 3. Exit-ticket (5 min)  (zie Downloads). 
  • Wat heb je geleerd over surrealisme dat je voordien nog niet wist?
  • Wat vond je het leukst aan het maken van je beeld?
  • Wat zou je anders doen bij een volgende versie?

Bronvermelding afbeeldingen:

  • Magritte, René. La Trahison des images (1929). Collectie Los Angeles County Museum of Art. © Cédric Maridet / LACMA.
  • Dalí, Salvador. The Persistence of Memory (1931). The Museum of Modern Art, New York. © Salvador Dalí, Fundació Gala-Salvador Dalí / Artists Rights Society (ARS), New York.
  • Ernst, Max. The Elephant Celebes (1921). Tate Modern, Londen. © ADAGP, Parijs / Pictoright, Amsterdam.
Deze afbeeldingen worden gebruikt in het kader van onderwijsdoeleinden en vallen onder het citaatrecht (art. 15a Auteurswet), mits voorzien van correcte bronvermelding.

×
Kijkt als...
Niveau
Regio