Krachtlijn 'Mediawijs en digitaal vaardig'

Hoe kun je aan de slag gaan met de leerplandoelen van deze krachtlijn?

In het graadoverstijgende gemeenschappelijk funderend leerplan werd de krachtlijn ‘Mediawijs en digitaal vaardig’ geïntegreerd. Door het nastreven van de vijf onderliggende leerplandoelen (LPD16-20) ontwikkelen de leerlingen hun digitale competentie en mediawijsheid (sleutelcompetentie 4). Bovendien maakt voor de leerlingen van de eerste graad de digitale vaardigheid naast Nederlands en wiskunde deel uit van de te ontwikkelen basisgeletterdheid.

Realisatie leerplandoelen in een doorlopende leerlijn van de eerste tot de derde graad

sla link op in klembord

Kopieer

Doel van een leerlijn

sla link op in klembord

Kopieer

Linken tussen de graden

sla link op in klembord

Kopieer

De leerplandoelen van de krachtlijn ‘Mediawijs en digitaal vaardig’ dienen gerealiseerd te worden in een leerlijn over de eerste, tweede en derde graad.

  • Leerplandoel 16 wordt aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd in de eerste en tweede graad (in de derde graad wordt ze spontaan toegepast).
  • Leerplandoel 17 wordt aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd in de eerste en tweede graad. In de derde graad wordt ze enkel nog ingeoefend en geëvalueerd.
  • Leerplandoel 18 wordt aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd in de eerste en tweede graad (in de derde graad wordt ze spontaan toegepast).
  • Leerplandoel 19 wordt aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd in de eerste en tweede graad. In de derde graad wordt ze enkel nog ingeoefend en geëvalueerd.
  • Leerplandoel 20 wordt enkel aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd in de tweede graad.
Indien je deze leerplandoelen realiseert via het leerplan ICT I ab en/of ICT II III ddaa (zie hierna bij vakgerichte aanpak), dan zijn de nummers van de bovenstaande leerplandoelen in deze volgorde de nummers 4, 5, 1, 6 en 7.

Afstemmen van de aanpak

sla link op in klembord

Kopieer

Het is belangrijk om over de graden heen binnen de school te overleggen om de leerplandoelen van deze krachtlijn te realiseren. Leerplandoelen 16, 17, 18 en 19 bouwen immers in de tweede graad verder op de eerste graad; leerplandoelen 17 en 19 bouwen in de derde graad verder op de tweede graad. Leerlingen van de drie graden zitten niet altijd fysiek op één campus. Er moet dus over de entiteiten heen overlegd worden.

Concreet inzetten in de praktijk

sla link op in klembord

Kopieer

Het document ‘de leerplandoelen van de krachtlijn mediawijs en digitaal vaardig realiseren in een leerlijn van 1e tot 3e graad’ geeft je een overzicht van de leerplandoelen met hun bijhorende wenken. Leerplandoelen 16, 17 en 18 zijn identiek voor de eerste en tweede graad; leerplandoel 17 en 19 zijn identiek voor de drie graden. Het verschil zit in de afbakening: in de eerste graad gaat het over basisfunctionaliteiten van toepassingen (lees: de leerlingen passen toe in één gekozen softwarepakket); in de tweede en/of derde graad gaat het over courante functionaliteiten van vergelijkbare toepassingen (lees: de leerlingen passen het toe in meerdere softwarepakketten). Voor elk leerplandoel vind je voor elke graad de respectievelijke wenken.

    Schooleigen leerlijn

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Om het overleg over de graden heen te faciliteren, vind je hier het document ‘Jullie in te vullen leerlijn van 1e tot 3e graad in het aanleren, inoefenen en evalueren van de leerplandoelen van de krachtlijn Mediawijs en digitaal vaardig.’

    Dit document vul je samen met alle betrokken collega’s van de drie graden in om de aanpak over de graden heen op elkaar af te stemmen. Via onderstaande stappen kun je samen met je team de schoolspecifieke leerlijn ontwikkelen.

    Wat heb je nodig?

    sla link op in klembord

    Kopieer

    • Het document ‘De leerplandoelen van de krachtlijn Mediawijs en digitaal vaardig realiseren in een doorlopende leerlijn van 1e graad tot 3e graad’;
    • Het document ‘Jullie in te vullen leerlijn van 1e tot 3e graad in het aanleren, inoefenen en evalueren van de leerplandoelen van de krachtlijn Mediawijs en digitaal vaardig’;
    • Een planning binnen elke graad van ‘aanleren, inoefenen en evalueren’ van de verschillende leerplandoelen (zie de opsomming hierboven bij ‘Linken tussen de graden').

    Voorbereiding

    sla link op in klembord

    Kopieer

    1. Overleg eerst in elke graad per studierichting apart:
      • Lees met alle betrokken leraren het document ‘De leerplandoelen van de krachtlijn mediawijs en digitaal vaardig realiseren in een doorlopende leerlijn van 1e graad tot 3e graad’;
      • Controleer of elke betrokken leraar de leerplandoelen met inbegrip van de wenken begrijpt;
      • Neem het document ‘Jullie in te vullen leerlijn van 1e tot 3e graad in het aanleren, inoefenen en evalueren van de leerplandoelen van de krachtlijn mediawijs en digitaal vaardig’ ter hand;
      • Bepaal voor de verschillende leerplandoelen de basisfunctionaliteiten (eerste graad) / courante functionaliteiten (tweede en derde graad) en noteer deze in de respectievelijke kolommen;
      • Bepaal wie deze functionaliteiten aanleert, wie deze functionaliteiten inoefent en wie deze functionaliteiten evalueert. Bepaal ook waar dit aan bod komt. Dat kan in een afzonderlijk vak en/of een project (zie hierna). Noteer er telkens bij in welk leerjaar dit gebeurt. Een spreiding over de graad heen is belangrijk. De leerling moet op het eind van elke graad zijn leerplandoelen behalen.
    2. Breng de resultaten van het overleg van de eerste, tweede en derde graad per studierichting samen in een document.
    3. Overleg met alle betrokkenen van de drie graden samen:
      • Elke graad licht zijn voorbereiding toe;
      • Ga na of de doorlopende leerlijn (aanleren, inoefenen en evalueren) over de graden heen wordt gerealiseerd en stuur inhoudelijk desgewenst bij.

    Aan de slag met je beschreven document

    sla link op in klembord

    Kopieer

    1. Plan een vervolgoverleg in na een schooljaar om te kijken of de leerplandoelen worden aangeleerd, ingeoefend en geëvalueerd volgens de afspraken die je gemaakt hebt. Werkt de nieuwe aanpak? Waar moet bijgestuurd worden?
    2. Plan op het einde van elke graad (tweede leerjaar/vierde leerjaar) een ‘out-in-gesprek’ met de leraren. Je betrokken leraar/leraren doen een ‘warme overdracht’ van wat ze gerealiseerd hebben in de eerste graad naar de betrokken leraren van het derde jaar. Hetzelfde overleg plan je voor de leraren van het vierde leerjaar en vijfde leerjaar. Leraren van het derde en vijfde leerjaar bouwen zo verder op wat er in de respectievelijke eerste graad en tweede graad is gerealiseerd.

    Vakgerichte aanpak

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Scholen kunnen er voor kiezen om de leerplandoelen van deze krachtlijn aan te leren (en te evalueren) via een afzonderlijk vak en kunnen daarvoor de uitgeschreven leerplannen gebruiken waarin naast de vijf leerplandoelen vanuit het gemeenschappelijk funderend leerplan nog meer leerplandoelen opgenomen zijn:

    Het is noodzakelijk om bij de leerlingen al deze vaardigheden te evalueren en ze ook voldoende kansen te geven om deze vaardigheden in te oefenen in de vakken van de algemene en/of specifieke vorming.

    Projectmatige aanpak

    sla link op in klembord

    Kopieer

    Scholen kunnen aanvullend ook bepaalde thema’s aan bod brengen in (schoolbrede) activiteiten of projecten. Als mogelijke concretisering van het leerplandoel 19 (De leerlingen respecteren ethische, sociale en legale regels in hun omgang met digitale technologie) vind je hier een uitgewerkt voorbeeld rond het gebruik van sterke wachtwoorden.

    ×
    Kijkt als...
    Niveau
    Regio