Duiding bij
II-Mech-a LPD 9: De leerlingen analyseren de opdracht, maken een planning en voeren voorbereidende werkzaamheden uit.
II-Hoe-a LPD 6: De leerlingen lezen en begrijpen technische tekeningen.
III-LaCo-a LPD 7: De leerlingen lezen en begrijpen het lasplan en de lasmethodebeschrijving.
III-LaCo-aI LPD 8: De leerlingen analyseren de lasopdracht.
Een lasmethodebeschrijving (LMB) is als het ware het ‘Recept van de lasser‘. Het is een verzameling van instructies gaande van de instellingen van het toestel (zit in de nieuwe toestellen al vaak voorgeprogrammeerd), stukvoorbereidingen, vooropening, nabehandeling/nabewerking van de las, … gekoppeld aan een specifieke opdracht. Een lasmethodebeschrijving wordt vaak aangegeven met het letterwoord WPS (Welding Procedure Specification).
Op het einde van de opleiding lassen- constructie moet een leerling een WPS volledig begrijpen, een las uitvoeren volgens een opgegeven WPS en bij uitbreiding een WPS opstellen met de nodige controles en volgens een lasmethode kwalificatie LMK (PQR Product Qualification Record) de las opvolgen. In de tweede graad is het goed een leerlijn te respecteren in deze. Laat leerlingen kennismaken met een WPS en neem in de instructie al enkele elementen (in te stellen parameters, materiaal, aantal laslagen,…) op van een volwaardige WPS. Leerlingen krijgen zo de werkattitude mee die ook in de meeste lasbedrijven wordt gebruikt: een las wordt uitgevoerd volgens instructies ontstaan uit testen en procedures. In de tweede graad kun je als school de LMB (WPS) zelf opstellen zonder controles of LMK (zie verder voor voorbeelden).
Een WPS is niet genormeerd. Een verzameling van instructies en parameters voorzien van een eigen nummer volstaat als WPS. Voorbeelden zijn terug te vinden op het platform BIL. Het is goed om als school enkele WPS'en op te stellen die over de hele school gebruikt kunnen worden.
Het instellen van een lastoestel is heel specifiek en afhankelijk van het type toestel, de fabrikant, de ijking, de opdracht, het materiaal, de externe omstandigheden,... Er gaat veel onderwijstijd in het zelf uitzoeken van de instellingen (spanning, stroom, snelheid,...), vaak ten koste van het uiteindelijke resultaat, de succeservaring en de motorische training bij het lassen in verschillende lasposities.
De leerlingen worden geacht te kunnen lassen volgens een WPS, waarin alle parameters staan vermeld voor specifiek materiaal, laspositie en opracht. Dit is ook de methodiek in de grote lasbedrijven, waar het uit den boze is om zelf de vooropgestelde instellingen te wijzigen.
Een leerlingenopdracht die naast een opdrachtomschrijving en lassamenstellingstekening ook begeleid wordt door een gepaste WPS zal leiden tot een sneller resultaat. Leerlingen gaan onmiddelijk aan de slag wat een direct voordeel oplevert voor zowel leerling als leerkracht. Geen gedoe met het uitzoeken van de optimale instellingen.
Daarenboven is het goede insteek om theorie te verbinden met de praktijk.
Je kunt de leerlingen wijzen op het lassymbool die een extra aanvulling krijgt: bv. las 135 WPS 02.
Meer info:
https://bil-ibs.be/weldingtools-lmk-lasserkwalificatie
https://conneqt.nil.nl/nl/
Bijkomende documentatie, projectvoorbeelden, aanpasbare sjablonen WPS: SharePoint