In alle leerplannen Wiskunde van de derde graad so staat onderstaand leerplandoel:

LPD  De leerlingen leggen in concrete situaties het verschil uit tussen samenhang en causaliteit.

Dit leerplandoel biedt een uitstekende kans om leerlingen kritisch te leren omgaan met statistische informatie en media.

Een recente uitspraak van de Amerikaanse regering stelt dat het gebruik van paracetamol tijdens de zwangerschap gelinkt zou zijn aan autisme bij kinderen. Deze claim kreeg ruime media-aandacht, onder andere in het artikel van VRT NWS: “ Regering-Trump linkt paracetamol tijdens zwangerschap aan autisme, maar wat weten we daarover?”

Het artikel bespreekt de wetenschappelijke onderbouwing van deze uitspraak en plaatst kritische kanttekeningen bij de interpretatie van het onderzoek. Hoewel sommige studies een samenhang rapporteren, is er geen oorzakelijk verband aangetoond. Dit verschil is cruciaal en sluit naadloos aan bij het leerplandoel.

De context biedt meerdere invalshoeken:

• Correlatie versus causaliteit: De metastudie waarop de uitspraak gebaseerd is, toont een correlatie, maar geen causaliteit. De onderzoekers zelf benadrukken dat andere factoren (zoals koorts of genetische aanleg) mogelijk de echte oorzaak zijn.
• Confounding: Het artikel benoemt expliciet dat het risico mogelijk niet door de medicatie komt, maar door de onderliggende aandoening waarvoor de medicatie werd genomen.
• Wetenschappelijke controverse: Verschillende wetenschappers spreken elkaar tegen, wat een mooie aanleiding is om het verschil tussen observationeel en experimenteel onderzoek te bespreken.
• Mediawijsheid: De impact van de berichtgeving is groot: het aandeel van de producent van Tylenol daalt met 10%, en er ontstaat onrust bij zwangere vrouwen. Dit toont hoe belangrijk het is om statistische claims kritisch te bekijken.

• Laat leerlingen het artikel analyseren en aanduiden waar sprake is van correlatie en waar causaliteit wordt gesuggereerd.
• Bespreek het verschil tussen observationeel en experimenteel onderzoek.
• Gebruik het artikel als uitgangspunt voor een groepsdiscussie over hoe media en politiek omgaan met wetenschappelijke informatie.
• Laat leerlingen zelf op zoek gaan naar andere voorbeelden van misleidende correlaties in reclame of nieuws.

Door actuele en maatschappelijk relevante contexten zoals deze te gebruiken, wordt het leerplandoel niet alleen duidelijker, maar ook motiverender. Leerlingen zien hoe wiskunde hen helpt om kritisch te denken en zich te wapenen tegen misinformatie.