Trajectbegeleiding neemt steeds meer een centrale rol in het volwassenenonderwijs in.
De doelgroep van het volwassenenonderwijs is geëvolueerd naar vooral cursisten tweedekansonderwijs en Nederlands als tweede taal (NT2). Voor deze doelgroepen voorziet het decreet volwassenenonderwijs dat individuele trajectbegeleiding aantoonbaar moet zijn.
§ 1bis. De centra voor volwassenenonderwijs die onderwijsbevoegdheid hebben voor de opleiding Aanvullende Algemene Vorming zijn ertoe gehouden om op verzoek van een cursist daadwerkelijk een bepaalde module van deze opleiding te organiseren en voor elke cursist van de opleiding Aanvullende Algemene Vorming aantoonbaar een individuele leertrajectbegeleiding te organiseren.
Het centrum voor volwassenenonderwijs legt in samenspraak met de cursist het leertraject vast en houdt daarbij rekening met de startcompetenties en het eindperspectief van de cursist.
§ 1ter. De centra voor volwassenenonderwijs die onderwijsbevoegdheid hebben voor opleidingen van de studiegebieden Nederlands tweede taal richtgraad 1 en 2 en Nederlands tweede taal richtgraad 3 en 4 zijn ertoe gehouden om aantoonbaar voor elke cursist een individuele leertrajectbegeleiding te organiseren.
Het centrum voor volwassenenonderwijs legt hiertoe in samenspraak met de cursist het leertraject vast en houdt daarbij rekening met de startcompetenties en het eindperspectief van de cursist en in voorkomend geval ook met de vragen van de doorverwijzende instantie.
Deze decretale verplichting werd ook vertaald naar het referentiekader onderwijskwaliteit:
De school begeleidt de lerenden. Het schoolteam:
Werken aan trajectbegeleiding kan focussen op leertrajectbegeleiding en/of zorgbegeleiding. Concreet start je meestal vanuit het onderscheid tussen toestroom, instroom, doorstroom en uitstroom.
Het in kaart brengen van de bestaande acties rond trajectbegeleiding in een centrum vormt een essentiële stap om een beleid rond trajectbegeleiding uit te werken. We adviseren om trajectbegeleiding in kaart te brengen rond toestroom, instroom, doorstroom en uitstroom.
Trajectbegeleiding kent in de praktijk vaak verschillende invullingen. Meestal slaat de variatie in modellen van trajectbegeleiding op het aantal opdrachten dat een trajectbegeleider opneemt en de mate waarin hij daarbij ook een hulpverlenersrol opneemt. De leerkracht staat het dichtst bij de cursist en vervult dan ook de rol van eerstelijnstrajectbegeleider. Nadenken over en vastzetten wat van de leerkracht verwacht wordt in die functie is een belangrijke stap.
Voor het studiegebied Nederlands als tweede taal (NT2) heeft het lerend netwerk trajectbegeleiders van NT2020 een meetinstrument ontwikkeld om de eigen werking in kaart te brengen.
Dit instrument werd ontworpen door het lerend netwerk trajectbegeleiding in november 2019. Het instrument is een momentopname en dient als mogelijke invulling trajectbegeleiding NT2.
Het instrument dient niet als kwaliteitsmeting en formuleert op geen enkele manier criteria tot trajectbegeleiding. Dit instrument kan gebruikt worden in een CVO als totaalbeeld om de eigen werking in kaart te brengen. De verschillende items in het instrument vormen samen de basis voor een centrumvisie op trajectbegeleiding en eventueel uitgewerkt een draaiboek trajectbegeleiding NT2.
Katholiek Onderwijs Vlaanderen ontwierp een vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs. In dit vademecum vind je informatie terug die je kan ondersteunen bij het uitwerken van trajectbegeleiding in je centrum op het gebied van leertrajectbegeleiding en zorgbegeleiding.
