Het was een beetje te verwachten… Ik weet niet hoe de vraag naar deze gedachtewisseling precies tot stand gekomen was, maar “men” moet zich dat ook toen toch al gerealiseerd hebben, namelijk: dat de onderwijscommissarissen in deze fase van de werkzaamheden nu toch niet konden verwachten dat de voorzitter en de vicevoorzitter van de Commissie van Wijzen inhoudelijk zouden rapporteren over concrete voorstellen of standpunten die uit de gesprekken binnen die Commissie tot nog toe naar voor zouden zijn gekomen. Sommige politici vullen tegenwoordig, onder de grote transparantievlag, de primauteit van de politiek c.q. het Vlaams Parlement weliswaar verregaand in door te eisen dat de politici “het” allemaal zelf moeten kunnen doen of alleszins toch in alle fasen van een beleidsproces à la minute geïnformeerd zouden moeten zijn over de gang van zaken in dat proces. Maar dat was hier dus buiten Dirk Van Damme en Paul Yperman gerekend: twee oudgedienden uit het onderwijs en onderwijsbeleid, de eerste misschien een stuk bekender dan de tweede, hoewel ook het onderwijspalmares van de tweede, zeker voor de ietwat meer insiders, echt niet min is. Maar… their lips were sealed dus, overigens ook in aanwezigheid van nóg een andere onderwijsbekende (uit de onderwijsadministratie dan), Hilde Lesage (afdelingshoofd Afdeling Onderwijspersoneel van het Departement Onderwijs en Vorming), die fungeert als secretaris van de Commissie van Wijzen.

Ik kan hier dus makkelijk volstaan met slechts enkele korte beschouwingen bij de gedachtewisseling die al om 11.20 u afgelopen was, wat erg atypisch is voor de werkzaamheden in de Commissie voor Onderwijs van het Vlaams Parlement:

• Gewoon ter duiding nog even terug naar de oorsprong van de Commissie van Wijzen, met de mededeling op de Vlaamse regering van 2 december 2022, zoals communicatief verwoord in het persbericht van minister Ben Weyts destijds.
• Zoals Dirk Van Damme vertelde, zonder namen te noemen weliswaar, zat er in de doorsnede van zijn Commissie en die van Philip Brinckman (Commissie Beter Onderwijs), maar één persoon, Ann Verreth, algemeen directeur van Odisee Hogeschool en voorzitter van de Algemene Raad van de Vlor.
• Over de inhoudelijke teleurstelling van de onderwijscommissarissen alleen nog dit, bij monde van Elisabeth Meuleman: als zij dat geweten had, was ze misschien, zoals de Open Vld, niet naar Brussel gekomen, of alleszins na de spits vertrokken… .
• En toch was ik zelf blij om een en ander live uit de mond van Van Damme en Yperman te horen. Want we vernamen toch wel wat bijkomende informatie, zij het dat er natuurlijk ook heel belangrijke vragen overbleven waarvoor we nog enkele maanden geduld zullen moeten hebben, maanden waarin overigens (en dat is politiek uiteraard erg belangrijk) de volgende parlementsverkiezingen alsmaar dichterbij komen.
• Zo vernamen we bijvoorbeeld dat er binnen de Commissie van Wijzen op basis van argumenten naar convergentie gestreefd zou worden om zo knopen door te hakken. Dat zou de werkwijze worden, waarnaar meerdere politici gevraagd hadden, maar Dirk Van Damme erkende wel dat er inzake werkwijze misschien nog meer nodig zou zijn.
• We vernamen voorts uit de mond van Paul Yperman dat de Commissie zeker geen nieuw DRP (Decreet Rechtspositie) zou schrijven, maar het zou toch om meer gaan dan enkel principes (dus toch een zekere uitwerking van die principes). En vooral ook mét een financiële doorrekening én geldig voor toch een periode van 10 jaar.
• Voor de besluitvorming ná afloop van de Commissie: dat was geen rol meer voor de Commissie, maar wel voor de politiek, i.c. de volgende Vlaamse regering. Dan blijft nog een cruciale vraag, die ook meermaals viel: hoe precies bestaande en gekende tegenstellingen in standpunten van diverse actoren (met name de sociale partners) finaal overstegen zouden kunnen worden? Want dat was tot nog toe toch niet gelukt: de lezer herinnert zich ongetwijfeld de hoorzittingenreeks over het lerarentekort deze legislatuur, vooral de hoorzittingen van 29 oktober 2020 (inrichtende machten) en van 14 januari 2021 (vakbonden). Paul Yperman kondigde alvast aan dat zij zouden doordenken maar gelijk niet naïef waren en dat in de finale voorstellen “eten en drinken” voor iedereen zou zitten.
• Op vraag van Johan Danen over nieuwe inzichten en vanuit de vele al gevoerde gesprekken in de Commissie waren al interessante verrassingen naar voor gekomen die men aan het bekijken was. Die zouden later misschien wel weer tot wat meer zin voor realisme zouden leiden, zo erkende Dirk Van Damme.
• De scope van de huidige werkzaamheden was “basis- en secundair onderwijs”, maar geen buitengewoon onderwijs, wat dan toch weer, gelet op ontwikkelingen in het onderwijsveld, een duidelijke beperking inhield, zo liet Loes Vandromme verstaan. En gelijk had zij, vond ik.
• Inzake de latere terugkoppeling naar het “onderwijsveld” noteerde ik dat er in het najaar alleen nog enige aftoetsing zou gedaan worden bij inrichtende machten en vakbonden. Een finale oplevering van het rapport aan minister Weyts zou in december 2023 volgen.
• De uitspraken van Dirk Van Damme over zijn rol als public intellectual en over het belang dat hij daaraan hechtte in een democratie vond ik heel boeiend, nóg een reden dus om hierbij aanwezig geweest te zijn.

Ik verwijs ten slotte heel graag naar de integrale video [vanaf 13:30] van de bespreking op de website van het Vlaams Parlement in afwachting van het formele parlementaire verslag.

Reageren op dit commentaar kan bij Wilfried Van Rompaey wifried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen.