Lessuggestie: upcycling design

Het leerplan voor de studierichting Decor en etalage is niet bedoeld om doel per doel af te werken, maar vraagt om het combineren van meerdere leerplandoelen binnen één betekenisvolle, creatieve leersituatie. Deze lessuggestie komt aan deze vraag tegemoet.
Afval is overal — maar wat als je er opnieuw naar kijkt, met de ogen van een ontwerper? In deze lessuggestie ontdekken leerlingen hoe ze met gerecycleerde materialen nieuwe artistieke creaties kunnen maken die zowel duurzaam als expressief zijn. Ze laten zich inspireren door hedendaagse ontwerpers die via upcycling een krachtig visueel statement maken. Vanuit die inspiratie bouwen ze zelf aan een origineel object of mini-installatie. Daarbij doorlopen ze een persoonlijk artistiek proces, waarbij ze experimenteren met materialen, technieken en beperkingen. Tegelijk staan ze stil bij het belang van beroepsethiek en het respecteren van auteursrechten in hun werk.

Van afval tot eyecatcher

sla link op in klembord

Kopieer

Doel van de les

sla link op in klembord

Kopieer

De leerlingen ontwerpen een creatieve en duurzame make-over voor een bestaand, alledaags product. Ze houden hierbij rekening met ethische en wettelijke aspecten en passen diverse artistieke middelen toe.

Aangehaalde leerplandoelen

sla link op in klembord

Kopieer

  • LPD 4: De leerlingen respecteren de beroepsethiek, de GDPR-regelgeving en het intellectueel eigendomsrecht.
  • LPD 15: De leerlingen gebruiken diverse artistieke bouwstenen, materialen, technieken en methodes in functie van een opdracht en houden rekening met mogelijkheden en beperkingen. 
  • LPD 28: De leerlingen doorlopen een artistiek proces vanuit verbeelding.

Nodig

sla link op in klembord

Kopieer

  • Voor de leraar:
    • projector,
    • computer met internet,
    • luidsprekers,
    • whiteboard of smartboard.
  • Voor de leerlingen:
    • verschillende alledaagse, herbruikbare producten (bijv. lege flessen, kartonnen dozen, oude kledingstukken, plastic potten - de school kan dit op voorhand verzamelen of leerlingen kunnen dit meebrengen),
    • diverse (nieuwe en gerecycleerde) materialen (verf, stiften, papier, textielresten, lijm, scharen, etc.),
    • schetsboek,
    • potlood,
    • gom,
    • toegang tot internet.

Lesverloop

sla link op in klembord

Kopieer

Lesuur 1: Inspiratie, ethiek en conceptvorming (50 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

1. Introductie en Inspiratie  (10 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

  • Introduceer het thema "Re-design met respect: duurzame make-over van een bestaand product" en leg de link met de drie leerplandoelen.
  • Toon een inspirerend YouTube-filmpje dat creatieve herbestemming of upcycling van alledaagse objecten toont.
  • Korte klassikale bespreking: Wat sprak jullie aan in het filmpje? Welke mogelijkheden zien jullie bij alledaagse producten? Wat betekent duurzaamheid in deze context?

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. Je hebt hiervoor geen toestemming gegeven.Klik hier om dit alsnog toe te laten.

2. Beroepsethiek, GDPR en intellectueel eigendomsrecht  (15 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

  • Leg kort uit wat beroepsethiek, GDPR (in relatie tot beeldmateriaal van personen) en intellectueel eigendomsrecht (vooral auteursrecht en modelrecht) inhouden, specifiek toegepast op creatieve projecten
  • Kernpunten:
    • Respecteer het werk van anderen: geen plagiaat.
    • Wees transparant over je inspiratiebronnen.
    • Indien je personen fotografeert of filmt voor je presentatie, houd rekening met hun privacy (GDPR).
    • Het herontwerpen van een product geeft je niet automatisch de rechten op het originele product of merknaam. Focus op je eigen creatieve toevoeging.
  • Deel Leerlingenblaadje 1 uit (zie onderaan) met korte vragen om de basisprincipes te controleren 

3. Productkeuze en brainstormen  (20 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

  • De leerlingen kiezen individueel een alledaags product uit de beschikbare selectie.
  • Ze starten met een brainstormsessie in hun schetsboek rond mogelijke make-overs. Ze laten hun verbeelding de vrije loop
  • Focusvragen voor de brainstorm:
    • Welke nieuwe functie kan het product krijgen?
    • Welke esthetische veranderingen wil ik aanbrengen?
    • Welke materialen en technieken kan ik hiervoor gebruiken?
    • Hoe kan ik de duurzaamheid van het product verhogen door mijn make-over?

4. Korte afronding  (5 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

De leerlingen noteren hun gekozen product en enkele basisideeën in hun schetsboek.

Lesuur 2: Uitwerking en reflectie (50 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

1. Creatieve uitwerking  (30 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

  • De leerlingen starten met de concrete uitwerking van hun herontwerp. Ze experimenteren met verschillende artistieke bouwstenen, materialen, technieken en methodes ... Jij begeleidt en geeft feedback.
  • De leerlingen houden rekening met de mogelijkheden en beperkingen van de gekozen materialen en technieken.
  • Ze documenteren hun proces in hun schetsboek (schetsen, notities over gebruikte materialen en technieken, eventuele problemen en oplossingen).

2. Presentatievoorbereiding en reflectie  (20 minuten)

sla link op in klembord

Kopieer

  • De leerlingen denken na over hoe ze hun herontworpen product en hun proces kort aan de klas zullen presenteren in een volgende les.
  • Ze reflecteren op de ethische aspecten van hun ontwerp:
    • Heb ik het originele product voldoende getransformeerd zodat het duidelijk mijn eigen creatie is?
    • Heb ik rekening gehouden met mogelijke merknamen of logo's op het originele product? Hoe ben ik hiermee omgegaan?
  • Deel het Exit-ticket uit (zie onderaan).

    ×
    Kijkt als...
    Niveau
    Regio