Als werkgever moet je ervoor zorgen dat je werknemers op een veilige manier kunnen werken met de arbeidsmiddelen die je hen laat gebruiken.
De term 'arbeidsmiddelen' verwijst naar ‘alle op de arbeidsplaats gebruikte machines, apparaten, gereedschappen en installaties’. Kortom, alles waar werknemers mee werken.
De term 'gebruiken' mag ruim geïnterpreteerd worden. Het gaat over alle mogelijke activiteiten gaande van ingebruikname, over aanwending, vervoer, reparatie, ombouw, onderhoud, reiniging tot buiten gebruikstelling. Dit betekent concreet dat je als werkgever al van bij de bestelling van het arbeidsmiddel rekening moet houden met de veiligheidsrisico’s.
Als werkgever neem je de nodige maatregelen zodat alle arbeidsmiddelen veilig opgesteld zijn en zich in een goede en veilige staat van werking bevinden. Niet alleen de gebruikers, maar ook andere aanwezigen moeten doeltreffend beschermd zijn tegen risico’s verbonden aan het gebruik ervan. We denken bijvoorbeeld aan afschermingen en veilige aan- en afvoer van energie.
Sommige arbeidsmiddelen moeten bovendien periodiek gekeurd worden door een externe dienst voor technische controle Externe Diensten Technische Controle.
Als werkgever stel je voor elke machine, installatie en gemechaniseerd werktuig de nodige schriftelijke gebruiksaanwijzingen ter beschikking van de gebruikers. Die gebruiksaanwijzingen gaan niet alleen over de hantering zelf van de arbeidsmiddelen, maar over alle aspecten van het gebruik zoals het onderhoud, de reiniging, de inspectie en de buitengebruikstelling. Zij moeten verplicht een aantal gegevens bevatten en het is aan de preventieadviseur om ze te controleren en te handtekenen.
Al van bij de bestelling van de arbeidsmiddelen hou je als werkgever rekening met de veiligheidsvereisten waaraan zij moeten voldoen.
Bij het opstellen van de bestelbon voor een arbeidsmiddel schakel je een preventieadviseur in. Je laat de finale versie door hem controleren en handtekenen. De preventieadviseur hoeft in enkele gevallen de bestelbon niet te viseren. De ABC-lijst geeft een beknopt overzicht van de verschillende mogelijke situaties.
Bij levering bevestigt de leverancier schriftelijk dat hij aan alle eisen uit de bestelbon voldoet. Je kunt gebruik maken van dit voorbeeld van bestelbon:
De preventieadviseur stelt vervolgens een indienststellingsverslag op, waarin hij bevestigt dat het arbeidsmiddel voldoet aan de wettelijke eisen op vlak van veiligheid en hygiëne en aan eventuele andere voorwaarden uit de bestelbon. De preventieadviseur kan gebruik maken van dit voorbeeld van indienststellingsverslag:
Je interne preventiedienst is dus direct betrokken bij het hele aankoop- en indienststellingsproces. Je hebt dit uitgeschreven in een duidelijke procedure die gekend is bij alle betrokkenen. De aankoopprocedure pas je niet alleen toe op de aankoop van alle mogelijke arbeidsmiddelen zoals apparaten, toestellen, werktuigen, collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen en producten met gevaarlijke eigenschappen. Bij uitbreiding pas je ze ook toe bij de aankoop, leasing of huur van gebouwen, terreinen en diensten …
Meer informatie vind je in de brochure ‘Aankoopprocedure voor onderwijsinstellingen’.
Het kan ook interessant zijn om met een filmpje het thema bespreekbaar te maken en de aandacht te vestigen op de gevaren. Je kunt gratis gebruik maken van een aantal filmpjes gekend onder de naam ‘NAPO’ Napo in... veilig onderhoud.
Bij elke machine of elk apparaat hoort een veiligheidsinstructiekaart. Op die kaart staan zowel de algemene en technische gegevens als een omschrijving en opsomming van de risico’s en de bijhorende preventiemaatregelen. Wees er zeker van dat de veiligheidsinstructiekaart overeenkomt met de specificaties van jouw machine of apparaat. Het opmaken van een veiligheidsinstructiekaart is de taak van de hiërarchische lijn in samenwerking met de werknemers. De interne preventieadviseur zal de veiligheidsinstructiekaart nakijken om te vervolledigen waar nodig.
Contacteer ons voor heel wat uitgewerkte veiligheidsinstructiekaarten.
SOBANE staat voor vier stappen:
De SOBANE-strategie hanteert die vier tussenstappen om beroepsgebonden risico’s te beheren. Zij maakt het mogelijk om de risico’s, gebonden aan het gebruik van arbeidsmiddelen, beter te voorkomen en/of bij te sturen. In de brochure ‘Machines en handgereedschappen’ uit de SOBANE-reeks vind je heel wat interessante informatie én handige hulpfiches.
