In de plenaire zitting van 15 november 2023 heeft het Vlaams Parlement de tekst van het Decreet over open scholen definitief goedgekeurd. Als je vergelijkt met de tekst van het ontwerpdecreet die de Vlaamse Regering in juni 2023 heeft ingediend bij het Vlaams Parlement, lees je geen tekstwijzigingen.

Samengevat komt het hierop neer:

• De verplichting tot openstelling aan derden is het principe, maar een verantwoorde afwijking (aangeduid als ‘comply or explain’) is mogelijk.
• Die verplichting geldt weliswaar alleen wanneer een school een beroep wil doen op AGION-subsidies in reguliere financiering voor aankoop, nieuwbouw of voor renovatie groter dan 400m² van schoolinfrastructuur.
• Het gaat over de instellingen voor gewoon en buitengewoon basis- en secundair onderwijs, deeltijds kunstonderwijs en de instellingen voor het volwassenenonderwijs;
• De openstelling gaat over ruimten en gebouwonderdelen die zich in alle redelijkheid kunnen lenen tot openstelling na de schooluren.

De Vlaamse Regering heeft ondertussen op 17 november 2023 het decreet bekrachtigd en afgekondigd, en de publicatie in het Belgisch Staatsblad volgt vermoedelijk nog deze maand. Het decreet treedt dan in werking op 1 februari 2024.

Een decreet in opmaak maakt het voorwerp uit van een bespreking met de bevoegde Minister in een parlementaire commissie. In dit geval heeft de Commissie onderwijs met Minister Weyts dit decreet  besproken.

De commissieleden hebben in gesprek met de Minister enkele verduidelijkingen naar voren gebracht. We vestigen er graag jouw aandacht op.

• De scholen zullen in alle redelijkheid kunnen afwegen wat ze wel en wat ze niet openstellen. De scholen mogen dit dus zelf bepalen. De Regering en het Parlement laten dus de vrijheid aan de onderwijsinstellingen om te beslissen over de concrete invulling, de frequentie en de voorwaarden van de activiteiten die worden georganiseerd bij de openstelling.
• Het toetsingskader zullen AGION en GO! in gezamenlijk overleg vastleggen binnen het kader dat het decreet nu bepaalt. Met andere woorden voorzien de Regering of Minister zelf geen verdere detailmaatregelen of normen.
• De impact op wachtlijstdossiers is ook duidelijker: de aanvragen voor reguliere financiering voor aankoop, nieuwbouw of verbouwingen van meer dan 400 m² die niet binnen het jaar te rekenen vanaf 1 februari 2024 aan bod komen voor principiële goedkeuring, moeten hun ingediende subsidieaanvragen aanpassen.
• De verplichte openstelling, die tot meer gebruik door derden voor niet-onderwijsdoeleinden moet leiden, heeft geen impact op de vrijstelling van onroerende voorheffing, althans voor wat de schoolinfrastructuur in Vlaanderen betreft. Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet dit nog worden nagekeken. Volgens Minister Weyts zou dhr. Vincent Van Peteghem, de federale minister van Financiën, zich ook engageren om te zorgen voor het behoud van het verlaagd btw-tarief (6 %) voor aankopen en diensten, ook wanneer het gebouw buiten de schooluren en schoolperiodes intensiever zal gebruikt worden.

De volgende periode gaan we met AGION in overleg om de modaliteiten van deze nieuwe verplichting helder te krijgen … en werkbaar voor onze directies en besturen. Wij houden je verder op de hoogte.