In lijn met die nieuwe minimumdoelen eerste graad zijn de leerplannen van de algemene vorming van de eerste graad aangepast. Voor de aanpassing is steeds vertrokken van de huidige leerplannen.
De aangepaste leerplannen laten leraren en scholen voldoende ruimte en tijd om leerlingen de verplichte leerinhouden kwaliteitsvol te laten verwerven. Ze geven ook voldoende ruimte voor eigen inhoudelijke accenten of voor een eigen didactische aanpak. Bovendien inspireren ze leraren om via keuzeleerplandoelen en wenken ‘extra’ verder te gaan en leerlingen voldoende uitdaging te bieden.
Je kunt de leerplannen raadplegen op de leerplanpagina’s. Je vindt ze ook allemaal samen op de PRO.-pagina Observerende en oriënterende eerste graad. Voorlopig gaat het om ontwerpleerplannen. De nieuwe minimumdoelen moeten immers nog door het Vlaams Parlement worden goedgekeurd. Nadien worden de leerplannen ter advisering aan de onderwijsinspectie bezorgd.
De nieuwe minimumdoelen van de eerste graad gaan op 1 september 2024 in voor het eerste leerjaar. Scholen kunnen voor het tweede leerjaar van de eerste graad de keuze maken:
Die keuzemogelijkheid betekent ook dat scholen die de aangepaste leerplannen vanaf 1 september 2024 in de volledige eerste graad gebruiken, meteen ook de nieuwe minimummodellessentabellen in de volledige eerste graad kunnen toepassen.
Scholen krijgen twee schooljaren de tijd om de aangepaste leerplannen te implementeren. In de schooljaren 2024-2025 en 2025-2026 zal de onderwijsinspectie geen onderzoek van de onderwijsleerpraktijk voeren met betrekking tot de algemene vorming in het eerste leerjaar van de eerste graad, in de schooljaren 2025-2026 en 2026-2027 zal dat niet gebeuren voor de algemene vorming in het tweede leerjaar van de eerste graad.
De leerplannen van de eerste graad zijn aangepast in lijn met de nieuwe minimumdoelen op basis van volgende uitgangspunten.
Volgende documenten op de leerplanpagina’s kunnen je helpen om snel een zicht te krijgen op de aanpassingen die zijn gebeurd.
Je vindt de documenten samen met het volledig afgewerkte ontwerpleerplan voor de eerste graad op de leerplanpagina’s. Tot en met volgend schooljaar vind je daar ook nog de huidige versie van het leerplan; dat blijft immers volgend jaar nog geldig in het tweede leerjaar van de tweede graad.
Op de leerplanpagina is het leerplan beschikbaar als download (vanaf het volgende schooljaar is het ook beschikbaar in de digitale leerplantool LLinkid). Op die leerplanpagina is een interactief leerpad beschikbaar waarin leraren op eigen tempo kunnen kennismaken met de opbouw en aanpassingen in het leerplan. In het derde trimester van dit schooljaar organiseren we verdiepende sessies waarin vakbegeleiders op specifieke aandachtspunten van het aangepaste leerplan focussen, zie verder in deze nieuwsbrief.
Aarzel niet om voor alle vragen over leerplannen contact op te nemen met de vakbegeleiders.
Het Gemeenschappelijk funderend leerplan dat we vandaag lanceren, maakt de belofte waar van één leerplan voor alle graden en finaliteiten. Dat biedt nog meer kansen dan voorheen voor een aanpak vanuit het pedagogisch project van de school, gedragen door het hele team.
Vanuit dezelfde zeven krachtlijnen als de GFL-versie van tweede en derde graad bouwt dit leerplan aan de brede persoonsvorming van onze leerlingen. Het nodigt de school uit en biedt suggesties om leerlijnen uit te bouwen en keuzes te maken voor een projectmatige benadering, integratie in één of meerdere vakken en combinaties van die twee.
De realisatie van dit leerplan vraagt onderwijstijd en samenwerking. Dit leerplan integreert onder meer de minimumdoelen ICT en cultureel bewustzijn/culturele expressie. Toch gaat het leerplan van 41 in het huidige GFL eerste graad naar 28 leerplandoelen in de aangepaste versie. Het verliest daarmee geenszins aan belang, maar biedt op die manier meer vrijheid om schooleigen keuzes te maken. Voor ICT en Artistieke vorming is er daarnaast ook een complementair leerplan. Zo krijgen scholen de kans om de gemaakte keuzes in de huidige eerste graad te continueren en voldoende tijd te voorzien voor die aspecten van vorming.
Op de leerplanpagina vind je een aantal documenten:
Verder is er ook voor het GFL een interactief leerpad beschikbaar waarin leraren op eigen tempo kunnen kennismaken met de opbouw en de aanpassingen in het leerplan. In het derde trimester van dit schooljaar en het eerste trimester van volgend schooljaar organiseren we korte online sessies met extra duiding en kans om vragen te stellen.
Professionaliseringsinitiatieven dit schooljaar werken meteen met de nieuwste versie. Kijk gerust nog eens in ons aanbod.
Ook volgend schooljaar zetten we in op een professionaliseringsaanbod. We focussen daarbij op het GFL als geheel en vanuit specifieke krachtlijnen of leerplandoelen. We hebben aandacht voor een sterk schoolbeleid en bieden houvast aan leraren(teams) om er concreet mee aan de slag te gaan in de klaspraktijk. Meer info over het aanbod volgt in het derde trimester.
Onze begeleiders staan klaar om mee vorm te geven aan een aanpak op maat van de school.
Voor de algemene vorming in de B-stroom zijn een aantal organisatiemodellen ontwikkeld. Ze bieden de school een aantal mogelijkheden om leerplannen en leerplandoelen te organiseren. Ze vervangen dus de leerplannen niet. De inhoud van de vorming wordt aangegeven door de krachtlijnen, leerplandoelen en wenken in de afzonderlijke leerplannen. De organisatiemodellen zeggen enkel iets over de vorm waarin de vorming wordt georganiseerd.
Op de PRO-pagina observerende en oriënterende eerste graad zijn volgende organisatiemodellen te vinden:
Op basis van de leerlingenprofielen, de eigen schoolcontext, de expertise van het lerarenteam, de visie op onderwijs kunnen scholen eigen keuzes maken.
In het volledig en gedeeltelijk geïntegreerd model zijn de leerplandoelen van het Gemeenschappelijk funderend leerplan (GFL) geïntegreerd. In het model met de afzonderlijke vakken geven we in een bijlage aan waar je de doelen van het GFL kan integreren. De leerplandoelen van het GFL worden daarenboven door heel het lerarenteam en in beleidscontext gerealiseerd. Dat die leerplandoelen worden verbonden aan vakken versterkt enkel de realisatie ervan.
