Zo. Twee dagen lang bezochten we enkele scholen in Londen - samen met minister Demir, Tim Surma en collega-onderwijsverstrekkers. Het was bijzonder boeiend en verrijkend. Ons doel was om dieper inzicht te verwerven in de werking van een kennisrijk curriculum, maar we kregen er nog veel meer voedsel voor de geest. Enkele reflecties op een rijtje:- Een kennisrijk curriculum is mensenwerk. Wat meteen opviel, is hoe een kennisrijk curriculum tot stand komt in een dynamisch samenspel van vakexperten, schoolteams, pedagogische begeleiders en specialisten in didactiek en klasmanagement. Deze dynamiek zorgt ervoor dat leerkrachten en schoolteams nooit alleen staan, maar gedragen worden door een collectief.
- Kennis en persoonsvorming gaan hand in hand. Niet alleen cognitieve prestaties staan centraal, maar ook kunst, cultuur, sport en sociale activiteiten krijgen volop aandacht. Meer focus op kennis sluit dus geenszins een brede persoonsontwikkeling uit.
- Een kennisrijk curriculum staat nooit op zichzelf. De scholen investeren sterk in wat wij een verbindend schoolklimaat zouden noemen. Ze denken bewust na over hoe leerlingen zich veilig door de school bewegen, zetten in op aanwezigheid en aanspreekbaarheid, vermijden roepen tegen leerlingen en schrikken er niet voor terug om zowel positieve als negatieve feedback te geven. Dit gaat veel verder dan “orde en structuur” en vraagt om doordacht leiderschap, waarin preventie en motivatie centraal staan.
- Autonomie in personeelsinzet loont. Schoolbesturen krijgen een grote autonomie in hoe ze hun personeelsmiddelen inzetten. In de West London Free School (Primary) betekende dit dat in elke klas een leerkracht, een hulpleerkracht en een leerondersteuner aanwezig waren. Zij volgden allemaal hetzelfde professionaliseringstraject om maximaal vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid te kunnen werken. Dit maakt het mogelijk om hoge ambities voor elke leerling waar te maken.
- Onderwijs mag niet vervallen in nostalgie. Het is jammer dat deze beweging soms gepaard gaat met een nostalgische blik op een geromantiseerd verleden. De directrice van de Michaela-school verwees bijvoorbeeld herhaaldelijk naar 1955 als referentiejaar voor haar onderwijsbeleid. Onze samenlevingen zijn zo veranderd dat het nogal ahistorisch overkomt als je beweert vandaag hetzelfde te doen wat er 70 jaar geleden al gebeurde.
- Diversiteit is een vanzelfsprekendheid. Het viel ons allemaal op hoe divers de leerlingenpopulatie is en hoe vanzelfsprekend men hiermee omgaat. Zo is er geen discussie over het gebruik van Engels als voertaal in de klas, maar evenmin over het spreken van de eigen moedertaal op de speelplaats.