De leerlingen analyseren de ontwikkelingspsychologische domeinen van jongeren en volwassenen met inbegrip van

• de fysieke ontwikkeling: (senso)motorische ontwikkeling;
• de cognitieve ontwikkeling: sensomotorisch tot formeel operationeel denken;
• de morele ontwikkeling; 
• de socio-emotionele ontwikkeling: hechting en identiteit. 

Wat moet er dus minimaal aan bod komen (in didactiek en evaluatie), uitbreiden mag uiteraard:

•  minstens twee levensloopfasen: jongeren en volwassenen;
• de vier ontwikkelingsdomeinen m.i.v. onderliggende concepten.

Analyseren betekent verbanden zoeken tussen gegeven data en een besluit trekken.

Deze omschrijving van analyseren vinden we terug in het glossarium van het leerplan. Dit moet je steeds bekijken in relatie tot de inhoud van het leerplandoel. Bij LPD 19 verwachten we dus dat leerlingen verbanden zoeken tussen de ontwikkelingspsychologische domeinen en levensloopfasen/ontwikkeling van een individu in een bepaalde levensloopfase (jongere of volwassene), op basis van hun kennis over stadia of fasen in fysieke, socio-emotionele, cognitieve en morele ontwikkeling of vanuit concepten identiteit en hechting.

Analyseren wordt interessant als je de gemaakte analyse zinvol gebruikt en een besluit formuleert. Enkele aandachtspunten bij dat analyseren:

• er wordt ‘iets’ ontleed:
  • dat 'iets' kan van alles zijn: een casus, artikel, film ... Bij LPD 19 gaat dat iets over ontwikkelingspsychologische domeinen in een levensloopfase van de jongere of volwassene;
  • dat 'iets' heeft een zekere complexiteit (met relevante, minder relevante en niet-relevante aspecten), zodat het niet volstaat om louter op begripsniveau te werken;
  • bij het ontleden kunnen er al verbanden worden vastgesteld.

• Degene die analyseert doet dat altijd met een bepaalde ‘bril’​. Bij LPD 19 is de bril de info (kennis, inzichten, kaders …) uit een ontwikkelingspsychologisch domein (bv. fysieke ontwikkeling). We gaan vanuit die bril of onderliggende aangereikte theorie kijken naar de situatie (casus, artikel, film, getuigenis …) over de ontwikkeling van iemand (van een jongere of een volwassene). 

• Vervolgens doen we nog iets met de analyse (het ontleden van hierboven). We analyseren niet zomaar, het heeft een doel. We hebben ervoor gekozen om te werken met twee doelen ter inspiratie:​ 
  • een beargumenteerde inschatting maken (ALERT)
    = iets vaststellen, een verklaring formuleren ...
    Bij LPD 19 ga je een inschatting maken vanuit de inzichten van een ontwikkelingspsychologisch domein of onderliggende theorie.
  • een beargumenteerd advies geven (ADVICE)
    = tips aanreiken, aanbevelingen doen ...
    Bij LPD 19 ga je advies geven vanuit de inzichten van een ontwikkelingspsychologisch domein of onderliggende aangereikte theorie.

Kortom, de leerlingen maken een analyse én formuleren een besluit in de vorm van een ALERT, ADVICE …

Je kan de leerlingen een advies laten formuleren vanuit een analyse van ontwikkelingspsychologie (ADVICE), bv.

• Kan je het gedrag van x in de casus verklaren vanuit de theorie van …? Verduidelijk in je conclusie of het al dan niet normaal gedrag is binnen de fysieke/cognitieve/… ontwikkeling van het kind/de adolescent …
•  --> Als je als x een advies moet geven aan x, welke twee adviezen zou je geven? Motiveer je adviezen vanuit de theorie van x of vanuit inzichten m.b.t. tot een bepaald ontwikkelingsdomein? 

Tip: je kan aan de hand van volgende items bepalen of de vraag of opdracht die je de leerlingen geeft aansluit bij de verwachtingen van het leerplandoel:

• Analyseren met als doel om advies te geven. De leerling moet een advies geven op basis van een analyse van de ontwikkeling van de persoon op (een) bepaald(e) ontwikkelingsdomein(en) en in de levensloopfase waarin hij/zij zich bevindt.
• Het gaat over een levensloopfase. Bepalen op basis van de situatie in de casus.
• Het gaat over bepaalde ontwikkelingspsychologisch domein. Bepalen op basis van de situatie in de casus.
• ​Er wordt vanuit een bepaalde bril (gekeken naar de ontwikkeling van de persoon in de casus. Inzichten over een domein, onderliggende theorie … 

Tip: een beargumenteerde inschatting maken is hier nodig om tot advies te kunnen komen. Het vermijdt ook dat er zomaar tips worden gegeven zonder een voorafgaande analyse.

We kunnen niet verwachten dat leerlingen zomaar kunnen analyseren. We zullen hen echt moeten aanleren wat er verwacht wordt bij de analyse en het formuleren van de conclusie van een analysevraag. Bouw dit op met de leerlingen aan de hand van een leerlijn.

Let er ook op dat er voldoende oefenkansen zijn tijdens de les alvorens dit te evalueren via bv. een toets of examen. Oefen ook op dezelfde complexiteit, soort vraagstelling ...

Je vindt hieronder enkele uitgeschreven voorbeeldcasussen.