De afgelopen weken is er veel te doen in de media rond ChatGPT. De openAI chatbot valt op door de snelheid en accuraatheid waarmee hij teksten genereert, maar creëert tegelijkertijd ook veel vragen over wat zulke programma’s zullen betekenen in de toekomst voor ons onderwijs. We kunnen er ondertussen wellicht van uitgaan dat heel wat leerlingen en leraren al aan het experimenteren zijn.
Katholiek Onderwijs Vlaanderen wil met een kritische kijk de kansen aangrijpen die ChatGPT biedt om jongeren uit te dagen in een snel evoluerende, steeds meer gedigitaliseerde maatschappij. We willen scholen handvatten aanbieden bij hoe AI-toepassingen als hulmiddel, sparringpartner of inspiratiebron kunnen gebruikt worden. Het is immers de taak van het onderwijs jongeren er kritisch én op een verantwoorde manier mee te leren omgaan.
We willen scholen informeren over hoe we AI kunnen inzetten in plaats van te verbieden. Als artificiële intelligentie steeds meer ingezet wordt in de maatschappij dan is het aan onderwijsmensen om het een doordachte plaats te geven.
Tegelijkertijd is het belangrijk om oog te hebben voor de discussies die rond AI gevoerd worden. In kranten en tijdschriften verschijnen boeiende opiniestukken, commentaarteksten en gedachten over de gevaren, de problemen met auteursrecht, de manier waarop algoritmes onze keuzes sturen en hoe ChatGPT omgaat met de zoekopdrachten en gegenereerde data.
ChatGPT is een gratis online chatbot die gebaseerd is op het taalmodel GPT 3.5 van openAI. Taalmodellen kneden een systeem zodanig dat het het volgende woord in een grotere reeks woorden zo accuraat mogelijk kan voorspellen. ChatGPT doet aan machine learning en traint dus zichzelf om beter te worden. Het maakt gebruik van artificiële intelligentie. ChatGPT is in staat te communiceren met mensen en is bedoeld om antwoorden te geven op vragen. ChatGPT is specifiek getraind in een chatomgeving.
ChatGPT kan al heel veel maar nog niet alles. Het zal de komende jaren zeker nog een grote evolutie doormaken. We zien dus nog maar het topje van de ijsberg.
Willen we AI gericht inzetten in de klas, dan moeten we ons wellicht nog meer bewust zijn van wat chat GPT niet kan:
Hou zeker ook de komende vakkennieuwsbrieven in het oog. Je zal er voorbeelden en vakgerichte tips en toepassingen in kunnen lezen.
Leerlingen laten de chatbot een tekst schrijven over een bepaald onderwerp. Vervolgens zitten ze in duo en vergelijken ze de resultaten.
Daarna geven ze minimaal drie instructies om de tekst te herschrijven. Als leraar maak je een balans op.
Het is belangrijk om plenair terug te koppelen en zo de criteria na te gaan die belangrijk zijn bij doelgerichte communicatie. Maak samen met de leerlingen een lijst van de sterktes van de gegenereerde teksten, maar wijs ook op wat voorlopig nog niet optimaal gaat.
Je kunt ervoor kiezen om hier een artikel of opiniestuk uit de actualiteit aan te koppelen waardoor de leerlingen hun observaties kunnen leggen naast die van een kenner.
Een goed begin maar de leraar is niet helemaal tevreden.
Zelfs een kleine tikfout houdt ChatGPT niet tegen. Het lijkt wel op een echte conversatie.
Leerlingen lossen zelfstandig onderstaand probleem op in de klas zonder gebruik te maken van ChatGPT. De les kadert in het gebruik van verschillende heuristieken bij het oplossen van problemen (is een leerplandoel in alle graden van alle finaliteiten).
Bron: Paralleltoets bij de peiling PAV 3de – Functionele rekenvaardigheid, ministerie van onderwijs en vorming
De oplossing en de gekozen oplossingsmethode wordt in duo’s in de klas besproken en vergeleken. De gekozen heuristiek wordt benoemd.
ChatGPT wordt ingeschakeld om de oplossing te genereren en deze wordt kritisch besproken en vergeleken met de oplossingsmethodes van de leerlingen.