Een concept cartoon is een tekening in cartoonstijl die verschillende standpunten naar voren brengt over een alledaags fenomeen. De standpunten worden visueel aangebracht door de weergave van verschillende personages met een tekstballon. In de tekstballon formuleren de personages kort en bondig hun opvatting over een bepaald verschijnsel. Wat opvalt is dat alle standpunten of hypothesen aannemelijk of herkenbaar zijn. Concept cartoons zijn dus gebaseerd op leerlingendenkbeelden.
Leerlingendenkbeelden vergen een specifieke didactische aanpak. Het gebruik van concept cartoons kan een mogelijke oplossing zijn om foute leerlingendenkbeelden of misconcepten bij leerlingen weg te werken. Het gebruik van de conceptcartoon kan een stap zijn in het toepassen van de wetenschappelijke onderzoeksmethode (waarnemen, formuleren onderzoeksvraag, formuleren hypothese, uitvoeren experiment, beantwoorden onderzoeksvraag, terugblik op hypothese).
Afhankelijk van de concept cartoon kan het zijn dat er slechts één standpunt, meerdere standpunten of zelfs geen enkel standpunt correct is. Soms sluit het ene standpunt het andere uit. In veel gevallen is het enige redelijke besluit “Het is afhankelijk van . . . ”
Men kan eventueel ook de leerlingen zelf de tekstballonnen laten invullen.
Werken met concept cartoons is een creatieve en (inter)actieve werkvorm die vooral in het wetenschapsonderwijs gebruikt kan worden. Wetenschappelijke taal is voor de leerlingen niet eenvoudig. Concept cartoons verwoorden dit op een toegankelijke manier.
Concept cartoons kunnen op verschillende momenten tijdens de les gebruikt worden.
Bij het starten met een nieuw thema
Tijdens het behandelen van een thema (om o.a. de link te leggen tussen theorie en praktijk).
Bij het afsluiten van een thema
Enkele voorbeelden en meer uitleg kan je vinden op:
