Binnen twee weken is het zover: de federale verkiezingen staan voor de deur. Op 9 juni 2024 vinden deze verkiezingen plaats, samen met de Europese en regionale verkiezingen in België. Dit biedt een unieke kans om als individu en als onderwijzer een verschil te maken, zowel door zelf te stemmen als door onze leerlingen en studenten het belang van verkiezingen en stemmen bij te brengen.
Vanuit de pedagogie van de hoop, die ten grondslag ligt aan de katholieke dialoogschool, willen we kinderen en jongeren vormen tot volledige mensen — de humaniora-gedachte. Dit streven komt voort uit de scheppingsgedachte: God schiep de mens naar Gods beeld en gaf hen de opdracht om de schepping voort te zetten, net zoals een goede ouder zorgt voor én leidt in de wereld en samenleving. Als we willen dat de mens — te beginnen met onze kinderen en jongeren — mee verantwoordelijkheid draagt, mee-schept dus, is het erkennen en ondersteunen van zaken zoals burgerschap, lichamelijke opvoeding en identiteit (misschien wel de allerbelangrijkste) een significante opdracht die we binnen onze katholieke dialogale scholen naast kennisoverdracht toevertrouwd krijgen.
Dat identiteit en verkiezingen hand in hand gaan, is evident. Echter, in onze huidige samenleving is dit samengaan vaak ook een taboe. Identiteit kan namelijk gebaseerd zijn op diverse factoren zoals etniciteit, religie, gender, seksuele geaardheid, sociale klasse en politieke overtuigingen, waardoor het een complex en gevoelig onderwerp is. Vanuit onze netwerkorganisatie verstaan we identiteit eerst en vooral als een schoolidentiteit: een uniek pedagogisch project gegrond in christelijke wegwijzers dat fundamenteel de dialoog met de superdiverse samenleving een noodzakelijke meerwaarde biedt aan het schoolleven. Vanuit deze schoolidentiteit groeit automatisch het belang voor identiteit, levensbeschouwing en religie op school.
Verkiezingsperiodes zijn dan ook de ideale momenten om leerlingen bewust te maken van het nut en belang van stemmen en hun (levensbeschouwelijke) identiteit te koppelen aan manieren om mee te scheppen of aan politiek te doen, als je wilt. Mee-scheppen is echter geen vanzelfsprekendheid in een samenleving gekenmerkt door individualisme, waar eigenbelang vaak de boventoon voert en gemeenschapsdenken naar de achtergrond verdwijnt. Filosoof Hannah Arendt beschouwde politiek als het wezenskenmerk van menselijk handelen – als het samen werken aan wat ons gemeenschappelijk aanbelangt. In Fratelli Tutti (de derde encycliek — lees: publicatie — van Paus Franciscus) wordt dit nog krachtiger verwoord:
“Want een individu kan een persoon in nood helpen, maar wanneer hij zich bij anderen aansluit om sociale processen van broederlijkheid en gerechtigheid voor iedereen te creëren, betreedt hij het terrein van de grootste vorm van naastenliefde, de politieke liefde. Het is een kwestie van streven naar een sociale en politieke orde waarvan de ziel de sociale liefde is. Opnieuw roep ik op tot het in ere herstellen van de politiek die een nobele roeping is. Ze is een van de meest waardevolle vormen van naastenliefde, want ze zoekt het algemeen welzijn.”
In deze geest roepen we op tot actieve betrokkenheid en engagement bij de komende verkiezingen. Op de eerste plaats door zelf een weloverwogen keuze te maken die aansluit bij jouw overtuigingen. En ten tweede door onze leerlingen en studenten te inspireren en te onderwijzen over hun rol en verantwoordelijkheid binnen de democratie.
Meer inspiratie en informatie over de link tussen politiek en levensbeschouwing/religie vind je hier:
Meer inspiratie en informatie om in de klas aan de slag te gaan rond de verkiezingen vind je hier:
