In voorbereiding op de modernisering so hebben onderwijs en sectoren betrokken bij het studiedomein Maatschappij en welzijn (personenzorg) intens overlegd vanuit een gezamenlijk streven naar een kwaliteitsvolle invulling van de nieuwe matrix met als doel leerlingen effectief competent en als beginnend beroepsbeoefenaar af te leveren aan het werkveld. Een tekort aan kwaliteitsvolle stageplaatsen in diverse settings en de impact van de (soms complexe) combinatie van federale en Vlaamse regelgeving op de eigenlijke inhoud van de nieuwe studierichtingen leiden in de uitrol van de modernisering so tot vragen over een kwaliteitsvolle invulling van een aantal nieuwe studierichtingen. Onderwijs en betrokken sectoren hebben zich van bij het begin geëngageerd om de uitrol samen te monitoren, te evalueren en inhoudelijk bij te sturen waar nodig of wenselijk en dat op basis van objectiveerbare vaststellingen en grondig overleg met alle stakeholders.

Vanuit die gezamenlijke zorg voor het uitrollen van kwaliteitsvolle opleidingen in zorg en welzijn engageren de verschillende sectoren en onderwijsverstrekkers zich in deze fase tot het monitoren en bijsturen van adviezen met betrekking tot stage.
Nieuwe regelgeving met betrekking tot het uitvoeren van Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL) biedt de opportuniteit om tegemoet te komen aan vragen van het werkveld. Een recente (nog niet gepubliceerde) wijziging aan de regelgeving m.b.t. de registratie van zorgkundigen biedt bijkomende stagemogelijkheden voor leerlingen in de studierichting Gezondheidszorg. De wijzigingen voor de studierichting Basiszorg en ondersteuning vind je hieronder.

Zowel onderwijs als enkele sectoren bevraagden hun leden over stages en stagemogelijkheden in verschillende studierichtingen. Uit de resultaten leiden we volgende succesfactoren voor kwaliteitsvolle stages af:

• Scholen die bij het begin van het schooljaar een infomoment organiseren voor de stageplaatsen waarmee ze samenwerken (bv. via een webinar) bieden stageplaatsen meer duidelijkheid en zekerheid over wat ze van leerlingen uit de verschillende richtingen op stage mogen en kunnen verwachten. Het is aangewezen om blijvend te investeren in de communicatie tussen scholen en stageplaatsen.
• Investeren in voldoende lange stageperiodes en voldoende stagebegeleiding is een meerwaarde. Wanneer een stageplaats vaststelt dat de stagebegeleider bereikbaar is en bij aanvang van de stage, tussentijds en bij het afsluiten van de periode op bezoek komt, dan wordt de stagebegeleiding die de school biedt als kwaliteitsvol ervaren.
• Leerlingen krijgen op school voldoende tijd en ruimte om kennis te verwerven en vaardigheden in te oefenen alvorens ze een eerste keer op stage komen in het vijfde jaar.
• Investeren in de afstemming tussen wat er wordt geleerd op school en wat er wordt ingeoefend op de stageplaats wordt enorm gewaardeerd. Situaties waarin de school met de stageplaats in dialoog gaat over stage-opdrachten, over de (pedagogische) aanpak die van stagiaires wordt verwacht of over ideeën om, bv. in de kinderopvang te werken rond aanbod, worden door de sector als voorbeelden van good-practise en als een meerwaarde ervaren.

Uit de bevraging blijkt dat het vinden van voldoende stageplaatsen in de buitenschoolse opvang, in de gezinszorg en ziekenhuizen een uitdaging blijft. De sector investeert in het stimuleren van ziekenhuizen om meer stage mogelijk te maken. Om het potentieel aan stageplaatsen te verhogen wil het werkveld scholen graag oproepen om onderling, waar mogelijk, in overleg te gaan over de planning van stageperiodes. Een betere afstemming van de planning tussen scholen die beroep doen op dezelfde stageplaatsen kan het potentieel verhogen.

In alle ondersteunende documenten (adviezen rond stage, stageactiviteitenlijsten …) zijn de wijzigingen geel gearceerd.

De nieuwe regelgeving m.b.t. de registratie tot zorgkundige is nog niet van toepassing op de studierichtingen in de oude structuur. Omwille van de overgangsmaatregelen zijn er voor het schooljaar 2024-2025 geen aanpassingen nodig.

Aangepaste regelgeving in de kinderopvang vraagt organisatoren kinderopvang te controleren of medewerkers beschikken over een recent uittreksel van het strafregister (model II). Opgroeien onderzoekt wat dat betekent voor stagiairs. Wanneer er meer duidelijkheid is, informeren we jullie via de nieuwsbrief.

Beschikken over een attest medische geschiktheid is eveneens een voorwaarde om stage te lopen in de kinderopvang. Met betrekking tot dat attest heb je als school de mogelijkheid om te werken

• via een arbeidsgeneeskundige dienst;
• met een verklaring op eer waarin de meerderjarige leerling verklaart geen specifieke aandoeningen te hebben die een risico kunnen vormen voor de veiligheid en gezondheid van kinderen. Bij minderjarige leerlingen ondertekent de persoon die het ouderlijk gezag uitoefent de verklaring (model).
  Specifieke aandoeningen die een risico kunnen vormen voor de veiligheid en gezondheid van kinderen zijn een aandoening van het zenuwstelsel of epilepsie, een hartziekte, een bloeddrukprobleem, diabetes, een besmettelijke ziekte, een alcohol- of drugsprobleem of een psychische aandoening. 
  Wanneer de leerling een dergelijke aandoening heeft of antidepressiva of andere psychofarmaca neemt, wordt dat vermeld en is de leerling verplicht om naar een arts te gaan die een bijkomend attest opmaakt.

Leerlingen die instromen uit de derde graad Verzorging ondergaan een medisch onderzoek in functie van stage. Daarvoor houdt men rekening met risicoanalyses in de kindervang. Dat attest blijft geldig in het 7de jaar Kinderzorg of Kinderbegeleider (duaal).