Leerplandoel 5

De leerlingen voeren een onderzoek uit in biologie, chemie en fysica.

Biologie

sla link op in klembord

Kopieer

Project 1: Onderzoek van leefomstandigheden van gisten

sla link op in klembord

Kopieer

Je kunt de leefomstandigheden laten variëren en zoeken naar de optimale omstandigheden:

Basisproef

  • aanpassing temperatuur: experimenten met waterbaden op bijvoorbeeld kamertemperatuur / 30°C / 45°C;
  • aanpassing voedingsstoffen: suiker, zetmeel, glucose;
  • aanpassing zuurheid (bijvoorbeeld in plaats van water, citroensap of tafelazijn);
  • aanpassing door keukenzout toe te voegen;
  • aanpassing door zuurstof te onttrekken (bijvoorbeeld water lange tijd koken/ gebruik van een waterstraalpomp om zuurstof weg te zuigen).

Je kunt de koppeling maken met het rijzen van deeg.

Je kunt zuurdesem maken en de leefomstandigheden van zuurdesem laten variëren.

Project 2: Onderzoek van kiem- en groeifactoren van planten

sla link op in klembord

Kopieer

Je kunt hier allerlei factoren onderzoeken die de kiem- en groeifactoren van planten beïnvloeden:

  • invloed van water, licht, temperatuur, zuurtegraad, bemesting op groei;
  • Invloed van licht, temperatuur, vochtigheid op kiemfactoren bij bijvoorbeeld bonen.

Chemie

sla link op in klembord

Kopieer

Project 3: Onderzoek van de productie van CO2 vanuit verschillende reagentia

sla link op in klembord

Kopieer

Hetzelfde reactieproduct bekomen vanuit verschillende stoffen/organismen zoals bijvoorbeeld de bereiding van CO2 op verschillende manieren:

Verdieping: Onderscheid maken tussen verschillende testen: kwalitatieve  - semi-kwantitatieve – kwantitatieve

sla link op in klembord

Kopieer

  • Kwalitatieve test: de CO2 wordt opgevangen in een kalkwateroplossing;
  • Semi-kwantitatieve test: het aantal gasbelletjes wordt geteld;
  • Kwantitatieve test: het volume CO2 wordt gemeten via opvang langs een waterbad.

Project 4: Onderzoek van parameters die de brandbaarheid beïnvloeden

sla link op in klembord

Kopieer

Demoproef:

sla link op in klembord

Kopieer

Je kunt de leerlingen onderzoek laten doen naar:

Naast de opgenomen voorbeelden is ook heel wat inspirerend materiaal terug te vinden via allerlei websites. Men dient zich wel te vergewissen of voorgestelde stoffen of stofconcentraties wel degelijk gebruikt mogen worden in leerlingenexperimenten in de eerste graad.

Het is daarom belangrijk om steeds na te gaan welk advies de vernieuwde COS-brochure geeft over de stoffen, stofconcentraties in functie van leerlingenexperimenten in de eerste graad. Het uitvoeren van een risicoanalyse voorafgaand aan de experimenten is onontbeerlijk.

Fysica

sla link op in klembord

Kopieer

Waarom zitten batterijen op een bepaalde manier geschakeld in een rekenmachine? Leerlingen maken zelf een batterij en gaan via experimenten na waardoor de spanning beïnvloed wordt. Wat is het effect van:

  • meerdere citroenen;
  • de afstand tussen de elektroden in de citroenen;
  • sinaasappels, aardappelen …;
  • andere metalen (koper, magnesium, zink, lood, grafiet) en meet de gevormde spanning;
  • de grootte van de elektroden (koper/zink/gegalvaniseerd oppervlak);
  • parallel- en serieschakeling;
  • citroenbatterij.

Project 6: Onderzoek van verschijnselen in verband met zinken – zweven – drijven

sla link op in klembord

Kopieer

De leerling kan een beter inzicht verwerven in de opgedane kennis aan de hand van gadgets en voorbeelden uit het dagelijks leven: duikboot, warme luchtballon, zwemblaas van vissen, zwembandjes of reddingsvest, mocktails in lagen, grote en kleine metalen bollen met verschillende massadichtheid, dansende rozijntjes, lavalamp.

Mogelijke leerlingenexperimenten:

  • Een duikertje zelf maken (duikertjes kunnen ook aangekocht worden).

Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. Je hebt hiervoor geen toestemming gegeven.Klik hier om dit alsnog toe te laten.

  • Onder druk

 

  • Lavalamp maken
  • Mandarijntje gepeld en ongepeld in een emmer water
  • Zeer leuke proef om een hypothese te laten opstellen: blik cola, cola-zero, cola light in bak met water - wat zal er gebeuren?
  • Leerlingen zelf een schip laten maken met bijvoorbeeld lege colaflessen/ aluminiumfolie waar zoveel mogelijk knikkers als vracht meekunnen.
  • Leerlingen elk een identieke blok klei geven met als opdracht “Zorg dat je blok klei kan drijven”. Leerlingen komen er zelf achter eenzelfde massadichtheid maar een verschillend volume het verschil maakt tussen zinken en drijven.

×
Kijkt als...
Niveau
Regio