De Bono beschrijft zes manieren waarop je situaties kan beschouwen. Deze zes denkhoeden kun je gebruiken bij het (onder)zoeken van mogelijke oplossingen voor problemen vanuit de verschillende denkwijzen. Denk je vanuit verschillende denkhoeden dan ontstaat een completer beeld. De techniek gaat uit van het idee dat mensen vaak geneigd zijn problemen steeds op eenzelfde manier te benaderen. Door de denkhoeden te gebruiken, word je gedwongen om het probleem ook eens van een andere kant te bekijken.

Het is wel belangrijk dat leerlingen eerst leren denken vanuit de zes hoeden van De Bono. Meer hierover vind je in het praktijkvoorbeeld 'Werken met de zes hoeden van De Bono' .

De evaluatie gebeurt op basis van het doel dat in het project of de toets in de focus staat. Je observeert hoe leerlingen zichzelf evalueren. Zijn ze eerlijk tegenover zichzelf? Komen ze tot inzichten en hoe zetten ze deze dan verder in? Lukt het de leerlingen om een kijk te krijgen op een eventueel probleem? Komen ze tot mogelijke oplossingen en een planning? Zien ze hoe het anders kan...?

Als afsluiting van een project of van een toets (rapport) evalueren leerlingen met de zes hoeden zichzelf of het proces dat gelopen is. De doelen in de focus van deze projecten of toetsen worden dan mee geëvalueerd.

De leerlingen gebruiken hierbij een hulpblad. De volgorde op het hulpblad hoeft niet bepalend te zijn. Het is een voorstel.

Evaluatie project 'Reis om de wereld' (basisschool Oeterveld Neeroeteren, 5e leerjaar, Clijsters Stella)

Als afsluiting van ons W.O.-project 'Reis rond de wereld' organiseerden we een groot vakantiesalon. Hier hadden de leerlingen in duo's aan gewerkt. Om dit vakantiesalon te evalueren, gebruikte ik de zes denkhoeden van de Bono. Na een korte voorstelling van de zes denkhoeden kreeg ieder duo zes papieren hoeden in de zes kleuren. Op de voorkant werden de hoeden benoemd en stond een reeks hulpvragen.

• Rode hoed = gevoelhoed: voorbeeldvraag: Wat was mijn eerste gevoel bij de plannen van het vakantiesalon? “Mijn eerste gevoel was superleuk, maar ik was ook een beetje zenuwachtig."
• Gele hoed = goede punten hoed: voorbeeldvraag: Wat vind je waardevol aan dit project? “ Ik vond dat ik goed uitleg gaf. We hebben goed samengewerkt. Het leukst was dat we mensen van andere landen hebben ontmoet. Ze wilden met ons praten, maar ik ken geen Engels.”
• Zwarte hoed = pas op hoed: voorbeeldvraag: Welke problemen kreeg je bij de uitwerking van het vakantiesalon? “Toen mijn partner en ik ruzie hadden, ging het even niet zo goed! Veel kinderen kwamen alleen voor de frietjes en niet om iets bij te leren.”
• Blauwe hoed = planhoed: voorbeeldvraag: Welke afspraken maakte je bij de uitwerking van het vakantiesalon? “ Ja, we hadden alles gedaan wat we gepland hadden. We hebben eerst goed overlegd.”
• Witte hoed = weethoed: voorbeeldvraag: Welke informatie gebruikte ik? “Al mijn info had ik drie keer nagekeken, dus die was wel juist. Ik verzamelde de informatie van Wikipedia.”
• Groene hoed = ideetjeshoed: voorbeeldvraag: Kan ik dit vakantiesalon anders doen? “We hadden meer uitleg moeten geven.Volgende keer gaan we het volkslied laten beluisteren. Ik zou dat monument in het groot knutselen.”

Evaluatiekring als afsluiting van de week (3de leerjaar basisschool kadee Tongerlo – juf Anja Schrooten)

Op vrijdag het laatste kwartiertje houden we een weekevaluatie met de hoeden. Voorlopig nemen we enkel de zwarte, de gele en de rode hoed.

• De zwarte hoed: wat verliep er deze week niet zo goed of wat vond je niet tof deze week en wat kunnen we hieraan doen. Bijvoorbeeld: "regelmatig ruzie gehad bij trefbal omwille van een ongelijke verdeling we lossen dit op door een nieuwe verdeling te maken."
• De gele hoed: wat vond je heel fijn deze week. Kunnen we dit nog eens doen? Bijvoorbeeld: "het knutselen vond ik heel tof de toneelhoek bij hoekenwerk."
• De rode hoed: hoe heb je je deze week vooral gevoeld, ben je misschien eens heel erg blij, verdrietig of boos geweest? Bijvoorbeeld verdrietig: "de kinderen van het 6de schelden op mij", blij: "vond het heel fijn dat Antje met mij speelde tussen de middag."