Vandaag is een bezoek aan de tandarts voor veel mensen een echte nachtmerrie. Hoewel die angst meestal ongegrond is, hadden de Romeinen zeker en vast goede redenen om met een bang hartje hun mond te openen voor een behandeling van hun tanden. De Romeinse auteur Martialis weet er alles over! Misschien schrok de tandarts eerst van de stinkende adem van zijn patiënten alvorens hij aan het echte werk kon beginnen. Of misschien hadden zijn cliënten te weinig gebruik gemaakt van hun dentifricium (tandschuurmiddel) en zat er niets anders op dan de pijnlijke tand met een tang te verwijderen. Zo’n missende tand kon bovendien makkelijk vervangen worden door een kunsttand en een losse tand werd met een bruggetje weer vastgezet. Al bij al was de Romeinse tandartsenpraktijk behoorlijk geavanceerd … behalve dat er nog geen orthodontische beugels bestonden in het Rome van Martialis.
Jacqueline Klooster, Mythologische hervertellingen uit een vrouwelijk perspectief: van het feminisme van de tweede golf tot canon fanfiction
Sinds enkele jaren is er een opmerkelijke hausse aan mythologische hervertellingen vanuit een vrouwelijk perspectief gaande. In dit artikel beschouw ik dit fenomeen om een aantal vragen te beantwoorden. Wat doen deze herschrijvingen met de mythen die ze herschrijven, hoe doen ze dat, en waarom – misschien vooral, waarom nu?
Lieve Van Hoof, Lobbyen in de Late Oudheid: netwerken, brieven en politiek in het Laat-Romeinse Keizerrijk
Dit artikel biedt een nieuw perspectief op het functioneren van de Laat-Romeinse Staat door te kijken naar lobbying: aan de hand van drie casussen wordt bestudeerd hoe verschillende individuen en groepen keizerlijke beslissingen probeerden te beïnvloeden, en welke factoren hierbij een rol speelden.
Tom Ingelbrecht, 'God wil het!' De kruistochtrede van Urbanus II bij Robertus Monachus
In november 1095 hield paus Urbanus II in het Franse Clermont-Ferrand een van de invloedrijkste speeches uit de wereldgeschiedenis. Met een stevige dosis dramatiek en alle traditionele trucs van de Latijnse retoriek overtuigde hij zijn publiek om het kruis én de wapens op te nemen tegen de moslimwereld, met als ultieme doel de bevrijding van Jeruzalem. Urbanus’ opzwepende woorden, jaren later opgeschreven door ooggetuige Robertus Monachus, betekenden het begin van vele eeuwen bloedige kruistochten.
Erwin Steyaert en Koen Vandendriessche: lesbundel logica – argumentatieleer – retoriek
Het belang van retoriek, de fascinerende kunst van het overtuigen en overtuigd worden, valt niet te overschatten. Zowel in de antieke oudheid als in de huidige tijd is het volledige maatschappelijke leven ervan doordrongen. Je kunt er dus maar beter wat kennis van hebben. Hulpwetenschap van retoriek is argumentatieleer en argumentatieleer steunt op logica. Deze bundel leidt leerlingen stap voor stap naar inzicht in retoriek.
Erwin Steyaert en Koen Vandendriessche: lesbundel Cicero, Oratio in Catilinam I §1-4
Van retoriek had alvast Cicero veel verstand. Dat blijkt ten overvloede uit deze analyse van de beginparagrafen van zijn eerste Catilinarische rede. Ook de historische context is in dit bundeltje kort geschetst.
Lieven Defreyne, Tom Deneire en Toon Van Houdt: Cicero's Pro Archia, een pleidooi voor humanitas.
En hier een derde bijdrage over retoriek. Dit deeltje uit de Aulos-reeks uit 2004 is niet meer in gedrukte versie te verkrijgen, maar het hoofdstuk 'Retoriek en spektakel in het oude Rome' kreeg je al eerder in een digitale versie. Nu vind je ook: vertaling en aantekeningen (Defreyne), Cicero's Pro Archia in de klas (Defreyne), politieke koorddanserij en stilistisch kunst- en vliegwerk (Deneire).
